کاربرد الگوی اعتقاد بهداشتی بهداشتی برای رفتار ماموگرافی با استفاده از مدل معادله ساختاردر زنان شهر سنندج

زمینه و هدف: سن بروز سرطان سینه در ایران همچون دیگر کشورهای در حال توسعه، پایین تر از کشورهای پیشرفته است و شایعترین سن مرگ ومیر ناشی از این بیماری در ایران بین 49- 40 سالگی است. هدف این مطالعه شناخت ارتباط رفتار ماموگرافی با عوامل دموگرافی و سازه های الگوی اعتقاد بهداشتی به منظور انجام رفتار ماموگرافی و همچنین برآورد قدرت پیش بینی کننده این مدل بود. روش بررسی: در یک مطالعه مقطعی تعداد 593 زن 40 ساله و بالاتر به صورت خوشه ای بطور تصادفی انتخاب شدند. معیارهای ورود شامل عدم ابتلا به سرطان پستان، عدم شیر دهی و بارداری بودند. اطلاعات دموگرافی، داشتن سابقه ماموگرافی و نیز داده های مربوط به سازه های الگوی اعتقاد بهداشتی (حساسیت، شدت، خودکارآمدی، انگیزه برای سلامتی، منافع، موانع) با استفاده از یک پرسشنامه بصورت خودگزارشی جمع آوری شدند. تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزارهای SPSS و LISREL انجام شد. یافته‌ها: خودکارآمدی بالاترین ضریب همبستگی (61/0=r ) را پس از متغیرهای حساسیت درک شده (48/0=r) و موانع درک شده (17/0-=r) با انجام ماموگرافی داشت (001/0P< ). داشتن مشکل در پستان، وضعیت تاهل، سابقه فامیلی سرطان پستان دارای اثرات معناداری بر انجام ماموگرافی، بودند. خود کارآمدی (ضریب رگرسیون 86/0) و حساسیت درک شده (ضریب رگرسیون 65/0) بیشترین اثر مستقیم را بر ماموگرافی داشتند ( 001/0 - 01/0> p). نتیجه‌گیری: قدرت بالای واریانس شرح دهنده رفتار ماموگرافی، بیانگر کارآیی کاربرد الگوی اعتقاد بهداشتی برای بررسی رفتار ماموگرافی است. میزان پایین انجام مامو گرافی ضرورت اجرای برنامه های مداخله ای با هدف افزایش رفتار ماموگرافی را نمایان میسازد. کلید واژه‌ها: سرطان پستان، الگوی اعتقاد بهداشتی، مامو گرافی، مدل معادله ساختار وصول مقاله:13/11/92 اصلاحیه نهایی:31/3/93 پذیرش:2/4/93